Ashes to Ashes

Ashes to Ashes 
David Bowie
from album 'Scary Monsters (and Super Creeps)'
1980
Composed by David Bowie
Produced by David Bowie & Tony Visconti
-----------

"ฉันไม่เคยทำอะไรดีๆ
ฉันไม่เคยทำอะไรเลวๆ
ฉันไม่เคยทำอะไรโดยไม่มีที่มาที่ไป"

----------

ผมได้ยิน Ashes to Ashes ครั้งแรกจากแผ่นเสียงรวมฮิตของเขาชื่อ Changestwobowie ที่ผมเจียดค่าขนมไปถอยมาจาก...(น่าจะ)...เซ็นทรัลลาดพร้าว ในยุคต้นทศวรรษ 80's เคยได้ยินผู้คนกล่าวขวัญกันมากว่ามันเป็นหนึ่งในเพลงที่ยอดเยี่ยมเหลือเกินของพ่อหนุ่มผู้มิอาจหยุดนิ่งผู้นี้ (คำว่า changes เป็นคำๆเดียวที่บรรยายโบวี่ได้ดีที่สุด โดยเฉพาะภาพลักษณ์และดนตรีของเขาในยุค 70's)

(และก็เป็น LP รวมเพลงที่ผมชอบมากๆ สังกัด RCA เสียงหนานุ่มขอบชีส)

และมันก็ไม่ได้ทำให้ผมผิดหวัง Ashes To Ashes เป็นเพลงฟังยากที่จับเข้าที่หัวใจและเกาะหนึบเข้าไปในสมองผมทันควัน ทำนองเอื่อยๆแต่ประดับประดาด้วยเบสดีดดิ้นฟังกี้ เสียงเลเยอร์ของกีต้าร์ที่หนาแน่นมิอาจนับได้ด้วยหูเปล่าๆ (แต่แอบไปค้นมาว่าเล่นโดย Chuck Hammer โดยท่านใช้กีต้าร์ซินธ์ถึง 4 ตัวแต่ละตัวเล่นคอร์ดตรงกันข้ามกัน) และแน่นอน...การร้องที่ไม่ธรรมดาเลยของโบวี่ ที่เขาแสดงความสามารถในการถ่ายทอดอารมณ์ได้ในหลายรูปแบบ เปลี่ยนสไตล์ไปในแทบทุกบรรทัด และยังมีเสียงประสานแบบไร้อารมณ์นั่นอีก

อีกหลายปีต่อมากว่าผมจะได้ฟังเพลงนี้ในอัลบั้มแท้ๆที่เป็นบ้านของมัน Scary Monsters (and Super Creeps) ที่ผมคิดว่าเป็นหนึ่งในงานที่เจ๋งที่สุดของเขาทีเดียว (น่าจะติดท๊อป 5 หรือ 3)

โบวี่เคยมีเพลงดังในยุคแรกชื่อ Space Oddity (1969) อันมีตัวละครชื่อ Major Tom และสิบปีต่อมา เขาก็เขียนภาคต่อของเมเจอร์ทอมในเพลงนี้ แต่ในการเขียนเพลงร็อคในยุคนั้นของโบวี่ เขาไมนิยมการเขียนแบบตรงไปตรงมา ดังนั้นเราจึงไม่อาจเข้าใจสารใน Ashes To Ashes ได้ง่ายๆถ้าไม่ตีความและศึกษากันอย่างหนัก ว่ากันว่ามีคำคุย(ไม่แน่ใจว่าจากโบวี่เองหรือสังกัด) ว่าซิงเกิ้ลนี้เป็นอะไรที่มีสารซ่อนเร้นอยู่ในปริมาณต่อวินาทีมากกว่าซิงเกิ้ลใดๆที่ออกมาในปี 1980

การที่จะมานั่งตีความเพลงแบบนี้ ขั้นแรกสุดต้องตัดความคิดที่ว่าผู้แต่งไม่ได้มีความจงใจให้มีความหมายใดๆ แค่เล่นสนุกกับการเอาถ้อยคำมาเรียง ซึ่งก็อาจเป็นไปได้ แต่มันจะทำให้เราดูงี่เง่ามากที่จะมาตีความในสิ่งที่ไม่มีความหมายแต่แรก

ใน Space Oddity เป็นการสื่อสารระหว่างเมเจอร์ทอมกับภาคพื้นดิน ที่สุดท้ายจบด้วยการขาดการติดต่อไปและเมเจอร์ทอมก็ลอยละล่องอยู่ในแคปซูล มองเห็นทั้งดวงจันทร์และโลก เราอาจตีความอะไรๆได้เป็นล้านอย่างจากเนื้อเพลงแบบนี้ แต่ก็อาจเป็นแค่การบรรยายเรื่องราวของนักบินอวกาศคนนึงธรรมดาๆที่โบวี่เขียนขึ้นอย่างตามกระแสก่อนอพอลโล11ลงจอดที่ดวงจันทร์ไม่นาน

แต่ใน Ashes... อะไรๆกลับชวนมึนกว่ามาก มีหลายคำที่ชวนให้คิดถึงยาเสพติด เช่น junkie, high, kick, flash of light....

และจบด้วยคำสรุปของคุณแม่ของผู้ร้องว่า แม่ผมบอกว่าถ้าอยากให้อะไรๆเสร็จเรียบร้อยล่ะก็ อย่าไปยุ่งกับเมเจอร์ทอมดีกว่า?

ถามคนแต่งดีกว่า โบวี่หัวเราะแล้วบอกว่า "มันเป็นอาขยานน่ะ เกี่ยวกับนักบินอวกาศที่กลายไปเป็นขี้ยา"

ช่วยได้เยอะเลย

ผมคงต้องย่อยสลายเพลงนี้ต่อไป แต่กลับไปที่เนื้อเพลงข้างบน มันอาจจะไม่เกี่ยวอะไรกับเนื้อเพลงส่วนอื่นๆเลย แต่ผมก็ชอบมันที่สุด

I never done good things
I never done bad things
I never did anything out of the blue

ทุกอย่างมีที่มาที่ไปทั้งนั้น คนจะดีจะชั่วจะโง่หรือฉลาด จะแสนดี จะโกงกิน จะโหดร้าย จะสุดซื่อ จะกล้าหาญ จะยอกย้อน

มันไม่ได้อยู่ดีๆเกิดขึ้นมาเองหรอก ทุกสิ่งที่เกิดให้เราเห็น

แต่สุดท้าย
อะไรที่มาจากเถ้าธุลี ก็จบด้วยเถ้าธุลี
อย่างน้อยก็ที่เราเห็น

----

Do you remember a guy that's been
In such an early song
I've heard a rumour from Ground Control
Oh no, don't say it's true

They got a message
from the Action Man
"I'm happy, hope you're happy too
I've loved
all I've needed to love
Sordid details following"

The shrieking of nothing is killing
Just pictures of Jap girls
in synthesis and I
Ain't got no money and I ain't got no hair
But I'm hoping to kick but the planet it's glowing

[CHORUS]
Ashes to ashes, funk to funky
We know Major Tom's 4
a junkie
Strung out in heaven's high
Hitting an all-time low

Time and again I tell myself
I'll stay clean tonight
But the little green wheels are following me
Oh no, not again
I'm stuck with a valuable friend
"I'm happy, hope you're happy too"
One flash of light
but no smoking pistol

I never done good things
I never done bad things
I never did anything out of the blue,
Want an axe to break the ice
Wanna come down right now

[CHORUS]

My mother said
to get things done
You'd better not mess
with Major Tom

หมายเหตุ -คนยุค80's อาจจะนึกถึงอีกเพลงขึ้นมาตอนนี้ ซิงเกิ้ลสนุกๆของปีเตอร์ ชิลลิ่ง Major Tom (Coming Home) ที่เป็นการเขียนต่อจากสองเพลงนี้เอาดื้อๆ ดังกระฉ่อนในบ้านเราเลยล่ะ